Rada Unii Europejskiej zajmie się problematyką osób LGBTI

17 lutego br. Rada Unii Europejskiej przedstawiła projekt dokumentu dotyczącego odpowiedzi Rady na przyjętą przez Komisję Europejską w grudniu ubiegłego roku „Listę działań w przedmiocie postępu w zakresie równości LGBTI” (Response to the Commission's List of actions to advance LGBTI equality – Draft Council Conclusions). Projektowany dokument zawiera postulaty, których realizacja wykracza niejednokrotnie poza kompetencje organów unijnych oraz narusza porządki konstytucyjne państw członkowskich, które zgodnie z prawem pierwotnym stanowią wspólną wartość Unii Europejskiej (kompleksowa analiza dokumentu). Projekt będzie przedmiotem obrad Rady ds. Zatrudnienia, Polityki Społecznej, Zdrowia i Ochrony Konsumentów 7 marca br.

Podstawowe zastrzeżenia kierowane pod adresem dokumentu Rady dotyczą kluczowej z punktu widzenia stanowiska Rady „Listy działań”, której postulaty znajdują swoje odzwierciedlenie w materiale Rady UE. Daleko idące wątpliwości budzi już samo powołanie jako podstawy prawnej dla przyjęcia „Listy działań” art. 21 Karty Praw Podstawowych w szczególności w zakresie, w jakim utrzymuje się, że wskazane rozwiązanie normatywne odnosi się do dyskryminacji ze względu na tożsamość genderową (gender identity) – zarówno Karcie Praw Podstawowych, jak i innym dokumentom prawa unijnego obce jest przedmiotowe pojęcie.

Autorzy „Listy działań” postulują możliwie jak najszybsze przyjęcie kontrowersyjnej dyrektywy antydyskryminacyjnej (Equal Treatment Directive), zakazującej dyskryminacji ze względu na orientację płciową. Rozwiązania przewidziane w przedmiotowym projekcie aktu prawa unijnego w sposób nieuprawniony ograniczają swobodę działalności gospodarczej oraz naruszają szereg innych wartości podstawowych, takich jak wolność słowa. Niezależnie od tego, autorzy „Listy działań” wzywają do przyjęcia rozporządzenia dotyczącego swobodnego przepływu dokumentów urzędowych, którego postanowienia mogą głęboko ingerować w porządki prawne Państw Członkowskich w zakresie prawa rodzinnego, a konkretnie w odniesieniu do uznawania przez Państwa Członkowskie związków partnerskich zarejestrowanych za granicą.

Komisja Europejska postuluje dalej podjęcie działań w postaci prowadzenia kampanii na rzecz zwiększenia społecznej akceptacji osób LGBTI, zwalczania negatywnych stereotypów, zwalczania negatywnych postaw w sporcie czy w szkołach. Przydzielona ma zostać pomoc finansowa dla organizacji pozarządowych działających na rzecz „praw” osób LGBTI, jak również wsparcie państw zwalczających „mowę nienawiści” ze specjalnego funduszu (Rights, Equality and Citizenship Programme 2014-2020). W formie grantów Komisja wspierać będzie badania dotyczące dyskryminacji ze względu na orientację i charakterystykę płciową oraz „tożsamość genderową”. Promowane będą miejsca pracy, by wyrównać obecność osób LGBTI. Europejski Fundusz Socjalny przeznaczy 20% środków na rzecz walki z dyskryminacją, co wiązać się będzie ze zwiększonym wsparciem na rynku pracy dla osób LGBTI. Niezależnie od polityki wewnątrzunijnej prowadzone mają być również działania zewnętrzne, oparte na instytucjach podobnych do stworzonego jeszcze w ubiegłym roku ERA (Equal Rights Association) z siedzibą w Belgradzie, zajmującego się Zachodnimi Bałkanami i Turcją.

Wydaje się, że projektowany przez Radę Unii Europejskiej dokument oparty na dalece kontrowersyjnych postulatach „Listy działań” powinien zostać zdefiniowany na nowo, tak, żeby pozostawał w spójności z prawem traktatowym Unii Europejskiej i podstawowymi wartościami kształtującymi porządki konstytucyjne Państw Członkowskich.